Bij de bestrijding van Covid-19 speelt crisiscommunicatie een belangrijke rol. Hoe kunnen de maatregelen van de overheid op een begrijpelijke wijze worden gecommuniceerd zodat inwoners van gemeenten hun gedrag daadwerkelijk aanpassen en besmettingen worden voorkomen? Dietzer Jim Wouda maakt sinds enkele maanden onderdeel uit van een operationeel team van één van de 25 veiligheidsregio’s. Welke lessen voor crisiscommunicatie trekt hij, nu de eerste uitbraakgolf achter ons ligt?
De blog is een onderdeel van de driedelige blogserie over crisiscommunicatie. U kunt hier meer over lezen in de aankomende blog over hoe crisiscommunicatie aan te pakken compleet met uitgebreid stappenplan. Klik op deze link om naar de tweede blog te gaan in deze serie.
Opzet van crisisorganisatie
Vanaf medio maart was de crisisorganisatie binnen veiligheidsregio’s operationeel: in GRIP4 werkten gemeenten, GGD, politie, OM, Communicatie en andere diensten samen aan het bestrijden van Covid-19. De meest ingrijpende en langste crisis ooit ten tijde van de veiligheidsregio’s. En dat betekent direct een eerste belangrijke bevinding: dit is niet een crisis waarbij je van begin tot eind in touw kunt zijn. Integendeel, door de lange duur is het noodzakelijk vroegtijdig medewerkers te vervangen zodat continu onder hoge druk in een hoog tempo kan worden gewerkt.
De aanpak: motivatie en communicatie
De bestrijding van Covid-19 heeft ons ook geleerd dat de basisdoelstellingen van crisiscommunicatie weliswaar voldoen, maar voor een dergelijke crisis ook moeten worden aangevuld. Behalve informatievoorziening, betekenisgeving en het bieden van een handelingsperspectief, is het motiveren van inwoners betreft de maatregelen over langere tijd op te volgen ook van belang. Kwetsbare doelgroepen en inwoners die extra hard door de crisis worden geraakt verdienen meer aandacht – het ontwikkelen en uitvoeren van een motivatiespoor helpt daarbij.
Daarnaast is het van belang communicatie in een vroeg stadium te betrekken, bijvoorbeeld bij opstellen van een handhavingsstrategie of het introduceren van een nieuw testbeleid. Door communicatie strategisch in te zetten wordt de effectiviteit van maatregelen vergroot en wordt voorkomen dat de organisatie alleen op ‘zenden staat’. Breder kijken, bijvoorbeeld door inzet van het bestaande stakeholder netwerk in gemeenten, is in deze crisis van groot belang. Dietz heeft speciaal over de aanpak van crisiscommunicatie een whitepaper gerealiseerd. Deze download u via deze link.
Evaluatie en onderzoek
Tenslotte wint crisiscommunicatie aan kracht door het effect van de inzet te meten. Zet direct een onderzoek op: een 0-meting onder inwoners binnen de regio die inzicht moet geven in de mate van steun voor de maatregelen en de waardering voor de inzet van communicatiemiddelen. En vraag ook naar het vertrouwen in de aanpak, en welke zorgen inwoners hebben over de toekomst. Onderzoek levert belangrijke informatie op over hoe inwoners de crisis ervaren en of er voldoende draagvlak bestaat voor maatregelen. Alleen het tellen van de proces-verbalen is in dit verband echt ontoereikend. Juist door onderzoek te doen kan communicatie zinvol worden bijgestuurd.
En bijsturing is nodig tijdens het bestrijden van deze corona crisis. Als we af moeten gaan op de uitspraken van deskundigen, moeten we ons schrap zetten voor een 2e uitbraakgolf van Covid-19. Dus is het waardevol de inzet van communicatie te evalueren en de lessen toe te passen.
Meer informatie over crisiscommunicatie? Kijk dan op onze pagina over crisiscommunicatie.